Archiwum aktualności

W 2015 r. mija 35 lat działalności Naczelnego Sądu Administracyjnego, utworzonego na podstawie ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. Nr 4, poz. 8).

W tamtym okresie, pogłębiający się kryzys gospodarczy oraz sytuacja polityczna kraju spowodowały, że władza wyraziła zgodę na utworzenie sądu, który choć kompetencyjnie ograniczony, realizował społeczne postulaty i był nadzieją na stopniowe demokratyczne reformy. Kompetencje Naczelnego Sądu Administracyjnego zostały określone enumeratywnie, a nadzór judykacyjny należał do Sądu Najwyższego. Utworzenie sądownictwa administracyjnego w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyraźnie zmieniło relację między obywatelem a organem władzy wydającym decyzję; obywatel z roli petenta stał się równoprawną stroną w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Obywatel zyskał prawo weryfikacji decyzji wydanej w swojej sprawie przez niezawisły sąd.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. zapowiedziała powołanie w pełni samodzielnego, dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego, a realizację przepisów konstytucyjnych stanowiły uchwalone w 2002 r. ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Sądy administracyjne działają jako całkowicie odrębny i niezależny pion sądownictwa; zniesiony został nadzór judykacyjny Sądu Najwyższego, wprowadzono odrębną procedurę przewidującą dwuinstancyjne postępowanie sądowe.

35 lat działania Naczelnego Sądu Administracyjnego w pełni potwierdza potrzebę sądowej kontroli działalności administracji publicznej, zgodnie z konstytucyjnymi i międzynarodowymi standardami prawa do sądu.

Działalność sądów administracyjnych przedstawia wystawa „XXXV-lecie Naczelnego Sądu Administracyjnego – historia sądownictwa administracyjnego w Polsce od Najwyższego Trybunału Administracyjnego do Naczelnego Sądu Administracyjnego”.

Wystawa dostępna w holu głównym budynku NSA przy ulicy ul. Gabriela Piotra Boduena 3/5 w Warszawie.