Zarządzenia Prezesa NSA
Udostępnienie orzeczeń sądów administracyjnych za pośrednictwem systemów informatycznych
Zarządzenie nr 30
Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego
z dnia 26 maja 2022 r.
w sprawie anonimizacji i udostępniania orzeczeń sądów administracyjnych za pośrednictwem systemów informatycznych[1]
Na podstawie art. 34 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 137) w związku z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a tiret trzecie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U.
z 2022 r. poz. 902) oraz § 9 ust. 1 pkt 6 i § 16 pkt 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 lipca 2020 r. – Regulamin Naczelnego Sądu Administracyjnego (Dz. U. poz. 1202) zarządza się, co następuje:
§ 1.
Zarządzenie określa zasady:
1) gromadzenia, przechowywania oraz udostępniania w Centralnej Bazie Orzeczeń i Informacji o Sprawach (CBOIS), zwanej dalej „Centralną Bazą”, orzeczeń sądów administracyjnych, opracowań dotyczących orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych, a także informacji o sprawach rozpoznawanych w sądach administracyjnych;
2) udostępniania przez Internet, za pośrednictwem Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (CBOSA), orzeczeń sądów administracyjnych oraz uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego;
3) nadzoru nad anonimizacją orzeczeń.
§ 2.
1. Centralna Baza zawiera:
1) elektroniczne wersje orzeczeń sądów administracyjnych gromadzonych w systemie do obsługi spraw orzekanych, zwanym dalej „OSO”;
2) informacje o sprawach rozpoznawanych w sądach administracyjnych, gromadzonych w systemie OSO poszczególnych sądów;
3) opracowania dotyczące orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych.
2. Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o orzeczeniach, należy przez to rozumieć również uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego, o których mowa w art. 15 § 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.).
3. Wykaz informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2, określa załącznik nr 1 do zarządzenia.
§ 2a.
- Administratorami danych osobowych przetwarzanych w sądowych systemach teleinformatycznych, o których mowa w § 1 pkt 1 i 2, są prezesi właściwych sądów administracyjnych w zakresie dotyczącym danych gromadzonych w tych sądach.
- W zakresie wskazanym w ust. 1 prezesi właściwych sądów administracyjnych odpowiadają za przetwarzanie danych osobowych w sposób zgodny z prawem, w szczególności:
- zapewniają prawidłowe funkcjonowanie Centralnej Bazy w zakresie ich dotyczącym;
- wyznaczają pracowników nadzorujących wprowadzanie danych do Centralnej Bazy;
- zapewniają nadzór nad prawidłowością i terminowością wpisów dokonywanych w Centralnej Bazie;
- zapewniają kontrolę i weryfikację poprawności anonimizacji orzeczeń opublikowanych w CBOSA i usunięcie z nich danych chronionych prawem;
- zapewniają szkolenia z zasad prawidłowej anonimizacji.
§ 3.
1. Dane, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2 i 3, sądy administracyjne wprowadzają do Centralnej Bazy za pośrednictwem systemu OSO, na zasadach i w terminach przewidzianych w zarządzeniu.
2. Opracowania dotyczące orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 3, wprowadza do Centralnej Bazy Biuro Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego.
§ 4.
1. Kierownik sekretariatu wydziału orzeczniczego lub pracownik przez niego upoważniony rejestruje nową sprawę w systemie OSO i uzupełnia wpisy.
2. Pracownik, o którym mowa w ust. 1, wprowadza do systemu OSO orzeczenia i informacje o stanie rozpoznawanych spraw niezwłocznie po ich uzyskaniu, w szczególności:
1) sentencję orzeczenia - w terminie 3 dni od dnia wydania;
2) uzasadnienie orzeczenia - w terminie 7 dni od jego podpisania przez skład orzekający;
3) kartę informacyjną orzeczenia - w terminie 3 dni od dnia przedłożenia przez asystenta sędziego.
3. Wzór karty informacyjnej orzeczenia określa zarządzenie nr 8 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 2006 r. w sprawie ustalenia wzorów formularzy druków przeznaczonych do rutynowych czynności w sądach administracyjnych[2].
§ 5.
Zasoby Centralnej Bazy udostępniane są według następujących zasad:
1) sędziom i pracownikom wskazanym przez kierowników jednostek organizacyjnych sądów, za pośrednictwem sieci komputerowych sądów administracyjnych - w pełnym zakresie;
2) publicznie przez Internet - w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz na stronie internetowej Naczelnego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem CBOSA - w zakresie określonym w § 6.
§ 6.
- Publicznemu udostępnieniu, o którym mowa w § 5 pkt 2, podlegają:
1) orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, w tym postanowienia o przedstawieniu pytań prawnych Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Trybunałowi Konstytucyjnemu, pytań prawnych do poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz postanowienia sygnalizacyjne wydane na podstawie art. 155 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi;
2) orzeczenia wojewódzkich sądów administracyjnych kończące postępowanie w sprawie, przez które rozumie się wyroki lub postanowienia, które przez uprawomocnienie się trwale zamykają drogę do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty w tej instancji;
3) postanowienia wojewódzkich sądów administracyjnych o przedstawieniu pytań prawnych Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Trybunałowi Konstytucyjnemu, zagadnień prawnych skierowanych do odpowiedniego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego na podstawie art. 269 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz postanowienia sygnalizacyjne, o których mowa w pkt 1;
3a) uzasadnienia zdań odrębnych orzeczeń, o których mowa w pkt 1 – 3;
4) szczegółowe informacje o orzeczeniach, o których mowa w pkt 1-3, w tym:
a) nazwa sądu orzekającego,
b) sygnatura,
c) symbol sprawy,
d) data wydania orzeczenia,
e) rodzaj posiedzenia,
f) nazwiska, imiona sędziów (asesorów, referendarzy) - ze wskazaniem sprawozdawcy i autora uzasadnienia,
g) organ, którego dotyczy sprawa,
h) sentencja i uzasadnienie orzeczenia,
i) tezy orzeczenia,
j) informację o zgłoszeniu zdania odrębnego,
k) hasła tematyczne,
l) przepisy powołane w orzeczeniu,
m) informacje o publikacji w zbiorze urzędowym oraz o glosach,
n) informacje o prawomocności lub nieprawomocności orzeczenia.
- Ze względu na ważny interes publiczny lub uzasadniony interes stron postępowania przewodniczący wydziału orzeczniczego może wyłączyć z publicznego udostępnienia, o którym mowa w § 5 pkt 2, orzeczenia sądów administracyjnych lub ich części, w szczególności w sprawach dotyczących uchodźców, osób poszukujących azylu lub osób represjonowanych.
- W uzasadnionych przypadkach przewodniczący wydziału orzeczniczego może skierować do publicznego udostępnienia orzeczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego niekończące postępowania w sprawie.
- W przypadku sprostowania lub uzupełnienia orzeczenia w trybie określonym w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, publicznemu udostępnieniu podlega orzeczenie w brzmieniu uwzględniającym postanowienie o sprostowaniu lub orzeczenie uzupełniające wyrok albo postanowienie.
§ 7.
1. Orzeczenia, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1-3, udostępniane są po usunięciu danych podlegających ochronie na podstawie przepisów odrębnych, zwanym dalej „anonimizacją”.
2. Anonimizacji oraz wprowadzenia do systemu OSO w celu publicznego udostępnienia dokonują:
1) w Naczelnym Sądzie Administracyjnym - pracownicy wydziałów orzeczniczych wyznaczeni przez prezesa Izby;
2) w wojewódzkich sądach administracyjnych - pracownicy wydziałów wyznaczeni przez prezesów tych sądów.
2a. Pracownicy wyznaczeni do dokonywania anonimizacji przechodzą szkolenie z zasad anonimizacji oraz są pouczani o konsekwencjach prawnych związanych z niezgodnym z prawem przetwarzaniem danych osobowych. Zaleca się, aby szkolenie przeprowadzili pracownicy Wydziału Informacji Sądowej wskazani przez Przewodniczącego Wydziału;
3. Anonimizacji należy dokonać niezwłocznie po umieszczeniu dokumentu w systemie OSO, nie później jednak niż:
1) w terminie 3 dni – w przypadku sentencji orzeczeń;
2) w terminie 7 dni – w przypadku uzasadnień orzeczeń oraz uzasadnień zdań odrębnych orzeczeń.
4. Prezesi Izb Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz prezesi wojewódzkich sądów administracyjnych wyznaczają pracowników do przeprowadzania kontroli i weryfikacji poprawności anonimizacji. Czynności kontroli i weryfikacji dokonuje się w terminach, o których mowa w ust. 3, liczonych od dnia dokonania anonimizacji.
5. Warunkiem publicznego udostępnienia zanonimizowanej wersji orzeczenia jest przeprowadzenie czynności, o których mowa w ust. 4.
6. Szczegółowe zasady anonimizacji orzeczeń sądów administracyjnych oraz uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego określa załącznik nr 2 do zarządzenia.
§ 8.
1. Inspektorzy ochrony danych właściwych sądów administracyjnych przeprowadzają, w zakresie ich dotyczącym, audyt poprawności przetwarzania danych osobowych w procesie anonimizacji, używając w tym celu w szczególności narzędzi informatycznych umożliwiających wyszukiwanie fraz składających się z imienia i nazwiska.
2. W przypadku stwierdzenia błędów anonimizacji danych osobowych inspektor ochrony danych niezwłocznie informuje o tym fakcie Wydział Informacji Sądowej właściwego sądu administracyjnego i właściwe jednostki organizacyjne sądu odpowiedzialne za proces anonimizacji. Jednostki, o których mowa w zdaniu pierwszym, podejmują niezwłocznie czynności w celu usunięcia stwierdzonych błędów.
§ 8a.
Wydziały Informacji Sądowej w wojewódzkich sądach administracyjnych:
- sprawują nadzór nad prawidłowością i terminowością wpisów dokonywanych w Centralne Bazie w zakresie orzeczeń wydawanych w danym wojewódzkim sądzie administracyjnym;
- wprowadzają do CBOSA w zanonimizowanych orzeczeniach wydanych przez sąd administracyjny, w którego strukturze funkcjonują, korekty i poprawki niezbędne z uwagi na poufność zawartych w nich danych zgłaszane przez właściwe jednostki organizacyjne i inspektora ochrony danych danego sądu lub inne podmioty, które zgłosiły naruszenie poufności danych.
§ 9.
Wydział Informacji Sądowej Naczelnego Sądu Administracyjnego:
1) sprawuje nadzór nad prawidłowością i terminowością wpisów dokonywanych w Centralnej Bazie w zakresie dotyczącym orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego;
2) prowadzi centralny słownik haseł tematycznych i centralny słownik aktów prawnych stosowanych dla potrzeb wprowadzania informacji do systemu OSO oraz wyszukiwania w Centralnej Bazie;
3) wprowadza do CBOSA, w zanonimizowanych orzeczeniach, korekty i poprawki niezbędne z uwagi na poufność zawartych w nich danych, zgłaszane przez właściwe jednostki organizacyjne Naczelnego Sądu Administracyjnego i inspektora ochrony danych lub inne podmioty, które zgłosiły naruszenie poufności danych.
4) niezwłocznie aktualizuje słowniki, o których mowa w pkt 2, na podstawie materiałów dostarczonych przez Biuro Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego lub inne jednostki organizacyjne sądów administracyjnych;
5) wprowadza do Centralnej Bazy, na podstawie materiałów dostarczonych przez Biuro Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, informacje dotyczące glos, a także publikacji orzeczeń w zbiorze urzędowym orzeczeń sądów administracyjnych.
§ 10.
Wydział Informatyki w Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego:
1) zapewnia prawidłowe funkcjonowanie Centralnej Bazy, w tym narzędzi umożliwiających wykonywanie obowiązków, o których mowa w § 9;
2) prowadzi rejestr użytkowników Centralnej Bazy i nadaje im - na podstawie wniosków przekazywanych przez sądy administracyjne - odpowiednie uprawnienia dostępu;
3) sporządza, nie rzadziej niż raz na kwartał, okresową statystykę wykorzystania Centralnej Bazy;
4) zapewnienia automatyczną, przeprowadzaną nie rzadziej niż raz dziennie, aktualizację Centralnej Bazy orzeczeniami, uchwałami i informacjami o sprawach wprowadzanymi do systemu OSO poszczególnych sądów administracyjnych.
§ 11.
Traci moc zarządzenie nr 9 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie utworzenia Centralnej Bazy Orzeczeń i Informacji o Sprawach sądów administracyjnych i udostępniania orzeczeń przez Internet[3].
§ 12.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 czerwca 2022 r.
Załącznik nr 1 - Zakres informacji gromadzonych w Centralnej Bazie - pobierz
Załącznik nr 2 - Szczegółowe zasady anonimizacji orzeczeń sądów administracyjnych i uchwał Naczelnego Sądu Administracyjnego - pobierz
#[1] Wymienione zarządzenie zostało zmienione zarządzeniem nr 7 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 lutego 2024 r.
[2] Wymienione zarządzenie zostało zmienione zarządzeniem nr 15 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 sierpnia 2015 r., zarządzeniem nr 14 Prezesa NSA z dnia 23 kwietnia 2018 r., zarządzeniem nr 31 Prezesa NSA z dnia 23 lipca 2018 r., zarządzeniem nr 9 Prezesa NSA z dnia 27 marca 2019 r., zarządzeniem nr 22 Prezesa NSA z dnia 19 czerwca 2019 r., zarządzeniem nr 37 Prezesa NSA z dnia 30 grudnia 2019 r., zarządzeniem nr 16 Prezesa NSA z dnia 7 lipca 2020 r. oraz zarządzeniem nr 31 Prezesa NSA z dnia 1 października 2020 r.
[3] Wymienione zarządzenie zostało zmienione zarządzeniem nr 11 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2013 r., zarządzeniem nr 15 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 września 2013 r., zarządzeniem nr 40 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 listopada 2018 r. oraz zarządzeniem nr 17 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2020 r.